Postny barszcz biały można przyrządzać na kilka sposobów. W czasie kolacji wigilijnej najczęściej serwuje się barszcz na wywarze z grzybów, nie dodając wywaru mięsnego czy rybnego. Taka potrawa w niektórych regionach naszego kraju jest podawana na Wigilię zamiast tradycyjnego barszczu czerwonego. Postny barszcz z grzybami czy ziemniakami może też stanowić alternatywę dla zupy grzybowej.
Kuchnie regionalne mają różne przepisy na postny barszcz biały, jednak ich wspólną cechą jest fakt, że taka zupa powinna być bezmięsna. Niegdyś barszcz biały z ziemniakami jadano przede wszystkim w okresie, kiedy w kościele katolickim obowiązywał post (taką zupę serwowano chociażby w Środę Popielcową – pierwszy dzień Wielkiego Postu, gdy obowiązuje post ścisły).
Postny barszczyk kiedyś stanowił bardzo popularną potrawę w wielu polskich domach na wsiach. Taki barszcz najczęściej podawano z ziemniakami, ale niekiedy serwowano go także z ugotowanymi na twardo jajkami. Poza postem z kolei barszcz biały bardzo często jadano z dodatkiem ziemniaków okraszonych stopioną słoniną lub boczkiem. Danie to tradycyjnie podawano też z białą kiełbasą.
Przepis na postny barszczyk z ziemniakami
Składniki: jedna marchewka, jedna pietruszka, dwa-trzy liście laurowe, kilka ziaren ziela angielskiego, kilka suszonych grzybów (mogą być borowiki lub inne), dwie szklanki zakwasu na barszcz biały z mąki pszennej razowej, pół kilograma ziemniaków, dwieście mililitrów gęstej kwaśnej śmietany, trzy ząbki czosnku, mielony kminek, majeranek, sól oraz pieprz
Wykonanie: Suszone grzyby należy namoczyć na kilka godzin w wodzie lub mleku. Następnie gotujemy je do miękkości, odcedzamy i kroimy na mniejsze kawałki. Do wywaru z grzybów dodajemy czosnek (nie musimy go przepuszczać przez praskę, można włożyć całe ząbki do wywaru), pokrojoną marchewkę, ziemniaki oraz pietruszkę. Dorzucamy też przyprawy: ziele angielskie, liście laurowe oraz mielony kminek. Zupę gotujemy na wolnym ogniu przez kilkadziesiąt minut, aż wszystkie warzywa staną się wystarczająco miękkie. Następnie do zupy dodajemy zakwas na barszcz biały oraz śmietanę, rozprowadzając ją z kilkoma łyżkami gorącego wywaru. Gotujemy jeszcze przez kilkanaście minut.
Postny barszcz biały z ziemniakami na końcu należy doprawić do smaku majerankiem, solą oraz pieprzem. Potrawę można podawać nie tylko z ziemniakami, ale również z zasmażoną na oleju cebulą – tak jak jadano kiedyś barszcz biały. Jeśli chcemy, by zupa była bardziej treściwa, można dodać do niej połówki ugotowanych na twardo jajek.