Sycący barszcz, jak u babci

Barszcz biały to jedna z tradycyjnych potraw polskich, która w wielu domach pojawia się na stołach w okresie świąt wielkanocnych. Wówczas najczęściej spożywa się barszcz z chrzanem, ale oczywiście do zupy można też dodać białą kiełbasę lub ugotowane na twardo jajka. Tradycyjny barszcz biały jest przyrządzany na zakwasie z razowej mąki żytniej – to właśnie zakwas nadaje tej typowo polskiej potrawie charakterystyczny, lekko kwaśny smak.

Zakwas na barszcz biały jest przygotowywany nie tylko w Polsce. Jak się okazuje, ta staropolska zupa jest także doskonale znana w kuchni czeskiej, słowackiej oraz białoruskiej. W niektórych państwach najbardziej popularny jest barszcz biały z włoszczyzną, który dodatkowo zabiela się mlekiem lub śmietaną. Z dodatkiem śmietany przyrządzano niegdyś także postny barszcz.

Staropolski barszcz biały może być gotowany na wiele sposobów. Taką zupę można przyrządzić w połączeniu z wywarem z jarzyn i kości, można również dodać do niej wędzony wieprzowy boczek. W naszym kraju bardzo popularny jest barszcz z suszonymi grzybami, który na ogół jada się w trakcie wigilijnej wieczerzy.

Barszcz biały jest dla wielu osób zupą, która bardzo często bywa określana również mianem żurku. Jak się tymczasem okazuje, istnieje zasadnicza różnica między żurem a barszczem białym. Zgodnie z tradycyjną recepturą żurek jest zupą przyrządzaną na bazie mąki pszennej, natomiast barszcz biały gotuje się na zakwasie otrzymywanym z mąki żytniej. Żurkiem niekiedy nazywa się także zakwaszoną zupę postną z dodatkiem ugotowanych na twardo jajek lub ziemniaków. Z kolei barszczem białym określa się też potrawę przyrządzaną na bazie wywaru z boczku oraz kiełbasy.

Kuchnie regionalne mają swoje własne przepisy na barszcz biały. W niektórych regionach przyrządza się barszcz biały na serwatce, z kolei w innych do zakwaszenia zupy stosuje się wodę z kiszonych ogórków (tak jest między innymi na Kielecczyźnie). Niegdyś barszczem nazywano także zupę przyrządzaną z rośliny o nazwie barszcz zwyczajny. Dzisiaj jednak nie gotuje się takiej potrawy już właściwie w żadnym regionie.

Barszcz biały jest tradycyjnym daniem staropolskim. Od lat taką zupę podaje się z ziemniakami czy kiełbasą, ale dobrze znany jest także barszcz biały z boczkiem i jajkiem. Barszcz sam w sobie jest dla wielu osób potrawą dość czasochłonną w przygotowaniu, a najwięcej czasu trzeba poświęcić na przyrządzenie odpowiedniego zakwasu. Zapewne to dlatego tak bardzo popularny stał się barszcz biały z torebki.

Barszcz biały na terenie naszego kraju najczęściej jest serwowany w trakcie świąt wielkanocnych. Zupa ta w rzeczywistości może być jednak jadana także na co dzień. Można ją podawać nie tylko z chrzanem, ale też z kiełbasą, boczkiem, jajkiem lub ziemniakami okraszonymi słoniną.